Khách Tây khuấy chè lam 'to tay như tập gym' ở Hà Nội

Giữa trưa tháng 10, tại khoảng sân nhỏ lát gạch của ngôi nhà cổ gần 400 năm tuổi tại làng cổ Đường Lâm (phường Sơn Tây, Hà Nội), người đàn ông ngoại quốc đeo kính, hét lớn, cố gắng khuấy nồi chè lam đặc sánh. Gân tay anh nổi rõ trước sự chứng kiến và những tràng cười khúc khích của 3 đứa trẻ bên cạnh.

"Cứ như đang tập gym vậy", vị khách vừa cười vừa nói đùa, khi chiếc đũa gỗ trên tay trở nên nặng dần.

Nhóm khách gồm 4 người lớn và 3 trẻ nhỏ trong một gia đình nước ngoài đến làng cổ Đường Lâm vào buổi trưa, theo tour trải nghiệm của một công ty du lịch.

Sau khi dạo quanh những con ngõ lát đá ong, chiêm ngưỡng cổng làng, cây đa, sân đình, những nét đặc trưng của làng quê Bắc Bộ, họ dừng chân tại nhà cổ Hùng Thảo, một trong những căn cổ nhất làng.

Hào hứng với văn hóa địa phương, họ đăng ký trải nghiệm nấu chè lam, một hoạt động kèm theo khi dùng bữa trưa ngay tại căn nhà cổ này.

"Ban đầu khách Tây nhìn tưởng đơn giản, nhưng khi bột quyện lại, nặng dần lên thì ai cũng than mỏi tay", Nguyễn Ngọc Ánh, người làm du lịch tại Đường Lâm, kể với Tri Thức - Znews.

Gia đình nước ngoài trải nghiệm khuấy chè lam ở làng cổ Đường Lâm. Ảnh: Ngọc Ánh.

Khi nhận lấy chiếc đũa đảo bằng gỗ, các vị khách không ngờ đây là một thử thách thể lực. Trẻ em trong đoàn cũng được thử sức với công đoạn khuấy chè lam đầy thú vị.

Sau khi lần lượt thử nghiệm, nhóm du khách bày tỏ sự ngạc nhiên, nhận thấy dễ làm, nhưng khi bắt tay vào khuấy mới biết khối bột nặng dần lên, đòi hỏi phải dùng lực. Họ cho biết rất thích những trải nghiệm địa phương thế này vì "ít chỗ nào có".

Ngược lại với vẻ vất vả của du khách, mẹ của Ánh khuấy chè lam nhẹ nhàng và điệu nghệ. Cô lý giải công đoạn này không chỉ cần sức mà còn đòi hỏi kỹ thuật.

"Lúc đầu bột và nước chưa quyện vào thì nhẹ, nhưng chỉ cần khuấy khoảng 5-10 phút là nặng dần. Cần phải có kỹ thuật, phải giữ chặt đũa và đảo sâu, đảo đều. Mẹ tôi làm quen rồi nên nhìn thì thấy dễ, chứ thực ra rất nặng", Ánh tiết lộ.

Sau khi khuấy xong, nhóm khách được thử chè lam nguội, cắt miếng nhỏ, thưởng thức cùng chén trà xanh. Họ nhận xét món bánh ngọt dịu, cay nhẹ vị gừng.

Bánh chè lam là đặc sản của làng cổ Đường Lâm. Ảnh: Ngọc Ánh.

Bữa trưa được dọn ngay tại nhà cổ của gia đình Ánh. Thực đơn được điều chỉnh hợp khẩu vị khách nước ngoài, nhưng vẫn giữ trọn hương vị quê Bắc Bộ với ba chỉ quay giòn, nem rán, tôm xào, súp bí đỏ và salad.

Cô cho biết khác với khách Việt thường chuộng gà mía (cũng là đặc sản của Đường Lâm), khách Tây thường thích gà công nghiệp hơn vì dễ ăn.

Bữa trưa kết thúc cũng là lúc nhóm khách di chuyển đến điểm du lịch tiếp theo. Đa phần du khách nước ngoài đến Đường Lâm thường theo tour trong ngày, tham quan, ăn uống và trải nghiệm các hoạt động dân dã. Họ rời đi vào đầu giờ chiều để tiếp tục hành trình tới các điểm lân cận như Mộc Châu hoặc quay về Hà Nội.

Theo Ánh, vài năm trở lại đây, lượng khách nước ngoài đến Đường Lâm tăng đều, không còn chỉ tập trung cuối tuần mà "ngày nào cũng có khách, kể cả trong tuần". Họ đến để xem kiến trúc làng cổ, tìm hiểu văn hóa Việt và đặc biệt thích những trải nghiệm dân dã như nấu chè lam, làm bánh đúc, bánh gai hay bánh sắn.

Làng cổ Đường Lâm đặc trưng với cổng làng, cây đa, giếng cổ, sân đình, tường đá ong. Ảnh: Châu Sa.

Làng cổ Đường Lâm cách trung tâm Hà Nội khoảng 50 km, được công nhận là làng cổ đầu tiên của Việt Nam vào năm 2006. Với gần 1.000 ngôi nhà truyền thống, trong đó có khoảng 90 căn hơn trăm tuổi, làng vẫn giữ nguyên dáng dấp Bắc Bộ xưa với cổng làng, cây đa, giếng cổ, sân đình.

Du khách đến đây có thể hóa thân làm người nông dân Việt, tham gia cấy lúa, cày bừa, làm bánh truyền thống, làm quen với nông cụ và vật nuôi. Nhiều tour du lịch còn lồng ghép trò chơi dân gian.

Căn nhà cổ nhất trong làng đón tiếp nhiều đoàn khách nước ngoài. Ảnh: Ngọc Ánh.

Là một trong những hộ kinh doanh du lịch sớm nhất, Ánh cùng các hộ dân khác đã mở rộng các trải nghiệm và bán thêm đặc sản theo mùa như bánh đúc, bánh sắn (mùa đông) bên cạnh chè lam, bánh gai quen thuộc để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.

Làng cổ Đường Lâm hiện ngày càng được biết đến rộng rãi, thu hút nhiều du khách muốn trải nghiệm đời sống và văn hóa bản địa.

"Chính những hoạt động như làm chè lam là cách tuyệt vời để du khách cảm nhận rõ hơn về một miền quê Bắc Bộ", Ánh nói.