Volvo khẳng định không áp đặt khách hàng chuyển sang xe điện

Volvo một lần nữa điều chỉnh chiến lược điện hóa của mình. CEO Håkan Samuelsson, người từng là kiến trúc sư cho mục tiêu trở thành thương hiệu xe thuần điện vào năm 2030, nay cho rằng hãng sẽ phải tiếp tục bán xe có động cơ đốt trong đến cuối thập niên 2030, thông qua thế hệ plug-in hybrid (PHEV) mới.

"Chúng tôi cần một thế hệ PHEV thứ hai có thể duy trì đến cuối thập niên 2030", ông Samuelsson nói với Automotive News Europe, nhấn mạnh rằng khách hàng cần được tự quyết định khi nào họ sẵn sàng chuyển sang xe thuần điện. Ông nhấn mạnh thêm: "Chúng ta không thể áp đặt điều đó".

Sau khi trở lại vị trí CEO của Volvo lần thứ hai, ông Håkan Samuelsson đã có bước tiếp cận thận trọng hơn với các dòng xe điện, đồng thời mở rộng vòng đời của các dòng xe PHEV của thương hiệu.

Ông Samuelsson từng đặt ra mục tiêu "điện hóa 100%" vào năm 2021, nhưng người kế nhiệm ông, Jim Rowan, đã rút lại kế hoạch này vào tháng 9/2024, đặt mục tiêu mới là xe thuần điện (BEV) và PHEV sẽ chiếm 90% doanh số vào năm 2030. Sau khi trở lại ghế CEO vào tháng 4 năm nay, ông Samuelsson tỏ ra thận trọng hơn với BEV, cho rằng mức độ chấp nhận loại xe này còn chênh lệch lớn giữa các khu vực.

Gia hạn công nghệ PHEV, chuẩn bị cho bước chuyển tiếp

Phản ứng trước tốc độ tăng trưởng chậm của thị trường BEV, Volvo đã kéo dài vòng đời các mẫu PHEV hiện tại, bắt đầu với chiếc XC90 được nâng cấp mạnh năm ngoái và XC60 trong năm nay. Tuy nhiên, hai mẫu xe này vẫn dựa nhiều vào động cơ xăng, với phạm vi chạy điện thuần khoảng 80 km.

Công nghệ PHEV "Recharge" của Volvo là các dòng sản phẩm chủ đạo của thương hiệu tại nhiều thị trường, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, tầm hoạt động chế độ thuần điện của các mẫu xe này còn khá khiêm tốn.

Ông Samuelsson muốn tiến xa hơn: phát triển các mẫu "range extender" (xe hybrid mở rộng phạm vi hoạt động) - dòng xe dùng động cơ điện làm nguồn chính, còn động cơ xăng chỉ để sạc pin. Như chiếc XC70 mới, các mẫu này có thể đạt phạm vi chạy điện hơn 200 km, với tầm hoạt động tối đa lên đến 1.200 km.

Volvo xác nhận XC70 sẽ sớm phân phối tại châu Âu, nhưng ông Samuelsson cho rằng năm 2026 "có lẽ là quá sớm". Lý do là hệ thống thông tin giải trí phải được thay thế hoàn toàn khi Volvo dùng Google ở châu Âu, đồng thời điều chỉnh lại tiêu chuẩn khí thải và an toàn của EU. "Quá trình đó cần thời gian, nhưng tham vọng của chúng tôi là mang xe đến châu Âu sớm nhất có thể", vị CEO này xác nhận.

Volvo XC70: "Cứu cánh" sau cú trượt EX90

Volvo kỳ vọng XC70 sẽ chiếm lĩnh phân khúc "PHEV mở rộng phạm vi" cao cấp còn bỏ ngỏ tại châu Âu, nhất là sau hai năm trì hoãn của mẫu SUV thuần điện EX90, khiến hãng thiệt hại tới 11,4 tỷ Krona Thụy Điển (khoảng 1,2 tỷ USD) trong quý II/2025.

Volvo đã hồi sinh tên gọi "XC70" cho mẫu PHEV mở rộng phạm vi hoạt động mới, thay vì thiết kế wagon truyền thống. Đặc biệt mẫu SUV này có tầm hoạt động của chế độ thuần điện hơn 200 km.

"Nếu EX90 ra mắt đúng hạn, chúng tôi gần như đã là người tiên phong trong phân khúc SUV điện cao cấp", ông Samuelsson thừa nhận. Dù vậy, Volvo vẫn có điểm sáng: mẫu EX30, dòng SUV điện cỡ nhỏ đầu tiên trong phân khúc cao cấp, đã kết thúc năm 2024 với vị trí xe BEV bán chạy thứ ba tại châu Âu nhờ vào giá khởi điểm thấp hơn nhiều đối thủ.

Cơ hội và cuộc tranh luận tại châu Âu

BMW, Mercedes-Benz và Audi vẫn chưa công bố kế hoạch tham gia thị trường PHEV mở rộng phạm vi, tạo cơ hội cho Volvo đi trước. Phân khúc này có thể tăng trưởng nhanh nếu Ủy ban châu Âu nới lỏng quy định khí thải đối với xe điện hóa sau năm 2035, thời điểm mà luật hiện hành yêu cầu mọi xe mới không được phát thải.

Không riêng gì Volvo, các hãng xe châu Âu cũng mở rộng dải sản phẩm của mình với đa dạng các hệ thống vận hành từ động cơ đốt trong, động cơ hybrid và động cơ thuần điện.

Các hãng xe cho rằng PHEV hoặc PHEV mở rộng phạm vi là giải pháp trung gian để giảm phát thải mà không lo thiếu trạm sạc. Tuy nhiên, tổ chức môi trường Transport & Environment (T&E) lại phản bác, cho rằng dù có lợi thế khi động cơ xăng chỉ sạc pin thay vì truyền động trực tiếp, PHEV mở rộng phạm vi vẫn có thể bị lạm dụng ở chế độ đốt trong, đặc biệt khi có bình xăng lớn và phạm vi hoạt động hơn 1.000 km, điều này dễ khiến người dùng lười sạc.

PHEV mở rộng phạm vi là công nghệ cầu nối

Bất chấp những tranh cãi ở châu Âu, Volvo vẫn coi PHEV mở rộng phạm vi là công nghệ chuyển tiếp lý tưởng cho thị trường Mỹ, nơi người tiêu dùng vẫn ngần ngại với xe thuần điện. Thế hệ tiếp theo của XC90, mẫu bán chạy thứ hai của Volvo, sẽ sử dụng nền tảng mới và trang bị hệ truyền động PHEV mở rộng phạm vi với tầm chạy điện khoảng 160 km, và dự kiến được sản xuất tại Mỹ từ năm 2028.

Các nhà sản xuất kỳ vọng ba thị trường trọng điểm - châu Âu, Mỹ và Trung Quốc - sẽ chuyển sang xe điện với cùng một tốc độ, giúp quá trình đầu tư được đồng bộ. Nhưng thực tế, Trung Quốc đã dẫn đầu, châu Âu chuyển dịch chậm, còn Mỹ đang quay lại ưu tiên động cơ đốt trong sau khi chính quyền Tổng thống Trump đảo ngược các cam kết môi trường nhằm phục hồi nền công nghiệp ôtô trong nước.

Volvo đang từ bỏ tư duy "điện hóa bằng mọi giá" để theo đuổi chiến lược linh hoạt hơn dưới thời CEO Håkan Samuelsson 2.0, giúp hãng tránh đi vào những vết xe đổ của Jaguar hay Porsche.

Dưới thời Håkan Samuelsson 2.0, Volvo đang từ bỏ tư duy "điện hóa bằng mọi giá" để theo đuổi chiến lược linh hoạt hơn, một lộ trình điện hóa thực tế, kết hợp cả BEV, PHEV và đặc biệt là PHEV mở rộng phạm vi làm cầu nối cho kỷ nguyên xe điện thực thụ.