Xe Trung Quốc có thể đối mặt với mức thuế quan 50% tại Mexico

Mexico vừa công bố kế hoạch tăng mạnh thuế nhập khẩu ôtô từ Trung Quốc và một số quốc gia châu Á khác lên mức tối đa 50%. Đây được xem là bước cải tổ lớn trong chính sách thuế quan, với mục tiêu chính thức là bảo vệ việc làm trong nước, đồng thời theo giới phân tích là nhằm đáp ứng sức ép từ phía Mỹ.

Nhiều hãng xe sử dụng Trung Quốc làm điểm chế tạo và lắp ráp xe cho thị trường toàn cầu. Trong ảnh là bãi xe Volvo tại cảng Nam Kinh, thuộc tỉnh Giang Tô (Trung Quốc).

Bộ Kinh tế Mexico cho biết, mức thuế mới sẽ áp dụng với nhiều ngành hàng, bao gồm dệt may, thép và ôtô, ảnh hưởng đến tổng giá trị nhập khẩu khoảng 52 tỷ USD từ các quốc gia không có hiệp định thương mại với Mexico. Riêng ôtô từ Trung Quốc – vốn hiện chịu mức thuế 20% – sẽ bị nâng lên tối đa 50%.

Bộ trưởng Kinh tế Marcelo Ebrard nhấn mạnh: "Không có một mức bảo hộ nhất định thì gần như không thể cạnh tranh. Xe Trung Quốc đang được bán dưới mức mà chúng tôi gọi là giá tham chiếu, gây rủi ro lớn cho ngành công nghiệp và việc làm tại Mexico".

Nhiều hãng taxi tại Mexico, bao gồm Vemo, sử dụng các mẫu xe đến từ Trung Quốc vì mức giá thấp hơn đến 20% so với các đối thủ đến từ Mỹ hay Nhật Bản, đồng thời sở hữu thời hạn bảo hành lên đến 10 năm.

Ông khẳng định chính sách này nằm trong giới hạn của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và sẽ giúp bảo vệ 325.000 việc làm trong lĩnh vực công nghiệp và sản xuất.

Ngoài ôtô, kế hoạch cũng bao gồm mức thuế 35% đối với thép, đồ chơi và xe máy, trong khi hàng dệt may chịu mức thuế từ 10% đến 50%. Các quốc gia bị ảnh hưởng nhiều nhất ngoài Trung Quốc còn có Hàn Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Nga, Thái Lan và Thổ Nhĩ Kỳ. Dự thảo này cần được Quốc hội phê chuẩn, nơi chính phủ đang nắm đa số.

Đề xuất mới của Bộ Kinh tế Mexico không chỉ nhắm vào các thương hiệu đến từ Trung Quốc mà còn ảnh hưởng đến nhiều quốc gia khác như Hàn Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Thái Lan...

Giới quan sát cho rằng động thái này không chỉ mang ý nghĩa bảo hộ mà còn thể hiện nỗ lực của Mexico trong việc xoa dịu Mỹ – đối tác thương mại lớn nhất và cũng là thị trường xuất khẩu ôtô chủ lực của quốc gia này.

Chuyên gia Mariana Campero từ Chương trình Châu Mỹ (CSIS) nhận định: "Mỹ sẽ không cho phép Trung Quốc dùng Mexico như một 'cửa hậu'. Thâm hụt thương mại của Mexico với Trung Quốc đã tăng gấp đôi trong thập kỷ qua, đạt 120 tỷ USD năm ngoái".

Mẫu bán tải PHEV BYD Shark xuất hiện tại triển lãm Expo Santa Fe Mexico 2024. Nếu không có các biện pháp thuế quan phù hợp, ngành công nghiệp sản xuất và việc làm tại nước này sẽ bị ảnh hưởng nặng nề bởi các hãng xe Trung Quốc giá rẻ.

Trong khi đó, nhà phân tích Gabriela Siller của Banco BASE cho rằng, trong ngắn hạn, thuế quan thậm chí có thể kích thích nhu cầu mua xe Trung Quốc trước khi mức thuế mới có hiệu lực. Bà nhấn mạnh, mục tiêu của Mexico vừa là tăng nguồn thu ngân sách, vừa là "lấy điểm" với chính quyền Tổng thống Trump.

Ông John Price, Giám đốc điều hành Americas Market Intelligence, thì nhìn nhận Mexico đang cân bằng giữa việc đáp ứng sức ép từ Washington và bảo vệ chiến lược công nghiệp đã đem lại thành công trong 30 năm qua. Ông dẫn số liệu cho biết chính phủ Mexico đặt mục tiêu thu thêm 3,76 tỷ USD từ thuế quan trong năm tới.

Đây mới chỉ là kế hoạch do Bộ Kinh tế Mexico công bố, và các biện pháp này còn phải được Quốc hội phê chuẩn. Tuy nhiên, vì chính phủ đang nắm đa số ghế trong Quốc hội nên khả năng được thông qua là rất cao.

Mexico, Mỹ và Canada hiện cùng tham gia hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (USMCA). Hiệp định này giúp Mexico tránh được phần lớn các đòn áp thuế từ chính quyền Tổng thống Donald Trump, song dự kiến sẽ được xem xét lại vào năm sau. Trong bối cảnh Mỹ ngày càng gia tăng cạnh tranh ảnh hưởng với Trung Quốc tại khu vực Mỹ Latin, quyết định tăng thuế của Mexico được xem là bước đi chiến lược, vừa bảo vệ ngành công nghiệp trong nước, vừa duy trì quan hệ thương mại then chốt với Washington.